एकाइ तीन
अभ्यास
१. विश्वबन्धुत्व भनेको के हो ? विश्वबन्धुत्व कायम गर्न हामीले के के गर्नुपर्छ, लेख्नुहोस् ।
उत्तर : संसारमा सबैले एक पृथ्वीको आवासी हुन्छौं, जसले हाम्रो सम्बन्ध पृथ्वीको एक परिवारको रूपमा बनाइदिएको छ। यसले हाम्रो विश्वबद्धताको भावना जागरूक गर्दछ, जसमा हामीले निम्नलिखित कामहरू गर्नुपर्छ:
(क) सबैलाई समान दृष्टिकोणमा हेरचाह गर्नुपर्छ, सबै समस्याको समाधानलाई संवादको माध्यममा पुरा गर्नुपर्छ।
(ख) विविधतालाई स्वीकार गर्नुपर्छ, जसले समृद्धि र सामाजिक प्रगति प्राप्त गर्दछ र विविध समुदायको साथ मिलाउँछ।
(ग) आध्यात्मिक जागरूकताको लागि र आत्मा शुद्धि गर्नका लागि काम गर्नुपर्छ।
(घ) दुई देश, दुई व्यक्ति, वा दुई परिपर्णतामा प्रेम, सद्भाव, र सहयोगको माहौल निर्माण गर्नुपर्छ।
(ङ) समानुभूति र सहयोगको भावना लिनुपर्छ।
(च) मानवताको भावनाबाट प्रेरित हुनका लागि काम गर्नुपर्छ।
(छ) सङ्कीर्णताबाट त्याग गर्नुपर्छ।
(ज) जिम्मेवारी, सहिष्णुता, र ईमानदारीको जस्ता मानवीय मूल्यहरूमा अपनाउनुपर्छ।
२. विश्वग्रामको परिचय गराएको छ, यसले मानव जीवनमा परेको प्रभाव उल्लेख गर्नुहोस् ।
उत्तर :सूचना प्रवृत्तिको विकास र विस्तारले आजको प्रौद्योगिकीको युगमा विश्वलाई जस्तै एक छोटो गाउँ बनाएको छ। यसमा कुनै पनि घटना र अन्य कुराहरूलाई तुरुन्त विश्वभरिबाट थाहा पाउन सकिन्छ। भौगोलिक दृष्टिकोणबाट दूर रहेको पनि, मानवीय व्यवहार, सद्भाव, सहकार्य, र सहयोगको कारणले हाम्रो दुनियाँलाई असीमित समाजमा परिवर्तन गरेको छ, जसलाई हाम्रो विश्व परिवारका सदस्यका रूपमा परिवर्तन गरेको छ। यसलाई विश्व ग्राम भन्ने गरिएको छ। यसले मानव जीवनमा निर्माण गरेको प्रभाव:
(क) एक विश्व समाजका रूपमा रूपान्तरित भएको छ।
(ख) सद्भाव, सहकार्य, र सहयोगको माहौलमा वृद्धि भएको छ।
(ग) सङ्कीर्णताको समापन भएको छ।
(घ) आपत्ति परेसम्म सबैले एक साथ हुने अवस्था सिर्जना गरेको छ।
(ड) मानवीय मूल्य र मान्यतामा सहयोग पुगेको छ।
(च) एकले आविष्कार गर्दा सबैले प्रयोग गर्न सक्ने अवस्था सिर्जना गरेको छ।
३. वर्तमान विश्वमा विश्वबन्धुत्व र मानवताको महत्त्व उल्लेख गर्नुहोस् ।
उत्तर : उत्तर : वर्तमान विश्वमा विश्वबन्धुत्व र मानवताको महत्त्व निम्नअनुसार उल्लेख गर्न सकिन्छ :-
(क) धार्मिक तथा जातीय कट्टरताको अन्त्य गर्न
(ख) परस्पर सहयोग, सद्भाव र मानवीय एकता बढाउन
(ग) विविधताको स्वीकार गर्न
(घ) द्वन्द्वको अन्त्य गरी शान्ति कायम गर्न
(ङ) हिंसाको अन्त्य गर्न
(च) मानवीय मूल्यको स्थापना गर्न ।
४. ‘वसुधैव कुटुम्बकम्’ भनेको के हो ?
उत्तर : हाम्रो परम्परा वैदिक परम्परा हो । यस परम्परामा एउटा सूक्ति छ, ‘वसुधैव कुटुम्बकम्’ भन्दा, जसले हाम्रो परम्पराको आध्यात्मिक मूल्यलाई पनि प्रकट गरेको छ । यस भनाइले अर्थात्, सूक्तिले सारा मानिसहरूलाई एक अर्काका नातेदार बाट उपहार गरेको छ र यसले सारा मानिसहरूको परापरिक जडबुढी सम्बन्धलाई उजागर गरेको छ । त्यसैले सबै मिलेर बस्नुपर्छ, दुःखसुख बाँड्नुपर्छ र मिलेर बाँच्नुपर्छ भन्ने कुरामा यसले विशेष जोड दिन्छ ।
